Değişik Bir Bakıç Açısı
Genellikle güzelliklerine; havadaki özgürlüklerine hayran kaldığımız ve özgürlük için en iyi örneği verdiğimiz kuşların acaba hiç yarar ya da zararlarını düşündük mü? Sadece izleyici olarak kuşlara bakmak; uçtuklarını görmek beki zararsız ya da yararsız. Peki kuş beslemek? Onlarca kuşla ilgilenmek? Bizzat dokunmak? Acaba bunların yararı ve zararı var mı…? Ayrıca, hiç bilmediğimiz, farkında olmadığımız kuşların acaba ne gibi katkıları var? Bu yazımızda kısa da olsa bu konuya değinmek istedik.
Genellikle güzelliklerine; havadaki özgürlüklerine hayran kaldığımız ve özgürlük için en iyi örneği verdiğimiz kuşların acaba hiç yarar ya da zararlarını düşündük mü? Sadece izleyici olarak kuşlara bakmak; uçtuklarını görmek beki zararsız ya da yararsız. Peki kuş beslemek? Onlarca kuşla ilgilenmek? Bizzat dokunmak? Acaba bunların yararı ve zararı var mı…? Ayrıca, hiç bilmediğimiz, farkında olmadığımız kuşların acaba ne gibi katkıları var? Bu yazımızda kısa da olsa bu konuya değinmek istedik.
Kuşların Yararları
Biz burada kuşları anlatırken serbestçe uçabilenleri ele aldık (tavuk, devekuşu vs. ele alınmadı). O yüzden bakıç açısını onlara göre ayarlamak lazım. Biliyorsunuz pek çok kuşun eti yenebiliyor (pelikan, martı vs). Ayrıca pek çoğunun yumurtası da yenebilecek büyüklükte (akbaba, kartal vs). Bunlardan daha da öte kuş gübresi normal büyük/küçükbaş hayvanların gübresine göre çok daha verimli ve pahalı. Özellikle yarasa gübresi çok verimli ve normal gübrelerden 3-4 kat daha etkin. Kuşların yararlı olduğu bir diğer konu da iletişimde kullanılmaları. Tabii ki bu eskiden çok yapılan bir durumdu; günümüzde telefonlar yerini aldı. İnsanlara yararlarındna başka doğaya renk katmaları da ayrı bir güzellik. Kuşları ayrıca çevre temizlenmesinde de büyük rol oynadıkları için yararları kısmına sokabiliriz. Özellikle akbabalar leşlerin temizlenmesinde yararlı; baykuş ve kartallar ise tarlalarda fare gibi kemiricileri yiyerek yararlı oluyorlar.
Biz burada kuşları anlatırken serbestçe uçabilenleri ele aldık (tavuk, devekuşu vs. ele alınmadı). O yüzden bakıç açısını onlara göre ayarlamak lazım. Biliyorsunuz pek çok kuşun eti yenebiliyor (pelikan, martı vs). Ayrıca pek çoğunun yumurtası da yenebilecek büyüklükte (akbaba, kartal vs). Bunlardan daha da öte kuş gübresi normal büyük/küçükbaş hayvanların gübresine göre çok daha verimli ve pahalı. Özellikle yarasa gübresi çok verimli ve normal gübrelerden 3-4 kat daha etkin. Kuşların yararlı olduğu bir diğer konu da iletişimde kullanılmaları. Tabii ki bu eskiden çok yapılan bir durumdu; günümüzde telefonlar yerini aldı. İnsanlara yararlarındna başka doğaya renk katmaları da ayrı bir güzellik. Kuşları ayrıca çevre temizlenmesinde de büyük rol oynadıkları için yararları kısmına sokabiliriz. Özellikle akbabalar leşlerin temizlenmesinde yararlı; baykuş ve kartallar ise tarlalarda fare gibi kemiricileri yiyerek yararlı oluyorlar.
Kuşların Zararları
O kadar yararını saydıktan sonra sıra geldi zararlarına. Öncelikle şunu unutmayalım ki her canlının dışkısı tehlikelidir; mikroorganizmalarla doludur; içerisinde parazit larvaları, bakteri sporları ile toksinleri ve birçok virüs türü bulunabilir. Bu nedenle temasında bunlar geçebilir (kuş gribi?).
O kadar yararını saydıktan sonra sıra geldi zararlarına. Öncelikle şunu unutmayalım ki her canlının dışkısı tehlikelidir; mikroorganizmalarla doludur; içerisinde parazit larvaları, bakteri sporları ile toksinleri ve birçok virüs türü bulunabilir. Bu nedenle temasında bunlar geçebilir (kuş gribi?).
Kuş tüyü sorunsuzca burnunuzdan takılmadan genzinize, genzinize yapışmadan nefes borunuza, nefes borunuzda balgama yapışmadan ciğerlerinize gidebilirse zaten evinizde kuş olup olmaması fark etmez. Sokağa çıktığınızda havadaki bütün parçacıklar akciğerinize dolar ve hastalanırsınız, yani zaten sorunlu bir bünyeye sahipsiniz demektir.
Yapılan araştırmalar küçük çocuk bulunan evlerde hayvan beslenmesi, çocukların bağışıklık sisteminin güçlenmesine katkıda bulunduğunu göstermiş.
Kuşlar mevsimlerin değiştiği dönemlerde tüy değiştirir, bunun dışında aşırı tüy dökümü yapmazlar. Kafesi yukarıdan aşağıya 3 parça olarak düşünürsek ve alt taraftaki parçanın çevresini tülle kaplarsak kafes dışına tüy dökümüde engellenmiş olur. Tabi tül kuşların tırnağını koparmayacak kadar sık olmalıdır.
Kuşlar mevsimlerin değiştiği dönemlerde tüy değiştirir, bunun dışında aşırı tüy dökümü yapmazlar. Kafesi yukarıdan aşağıya 3 parça olarak düşünürsek ve alt taraftaki parçanın çevresini tülle kaplarsak kafes dışına tüy dökümüde engellenmiş olur. Tabi tül kuşların tırnağını koparmayacak kadar sık olmalıdır.
“Kuş tüyü kist yapar mı?
Hayır, tüyler kist yapmaz. Çünkü tüyün yutulması durumunda yutulan tüy sindirim kanalıyla dışarıya atılır. Milyonlarca engel dolayısıyla tüyün akciğerlere kaçma olasılığı da yoktur. Söz konusu kistler Echinococ tenyasının yumurtaları tarafından yapılır. ve bu kedi ve köpeklerde olur çünkü etoburlardır, Kedi ve köpeklerin (vahşi etoburların da ) dışkısıyla atılan tenya yumurtası arakonakçı olan insan tarafından ağız yoluyla alınırsa, tenya yumurtalarından ince bağırsaklarda serbest kalan larvalar kan dolaşımına girerek değişik organlara giderler. Kalp, karaciğer, akciğer, beyin, böbrek, pankreas gibi organlara yerleşen larva, vücut tarafından bir kapsülle sınırlandırılarak burada ve hapsedilir ve kist hidatik adını alır.
Hayır, tüyler kist yapmaz. Çünkü tüyün yutulması durumunda yutulan tüy sindirim kanalıyla dışarıya atılır. Milyonlarca engel dolayısıyla tüyün akciğerlere kaçma olasılığı da yoktur. Söz konusu kistler Echinococ tenyasının yumurtaları tarafından yapılır. ve bu kedi ve köpeklerde olur çünkü etoburlardır, Kedi ve köpeklerin (vahşi etoburların da ) dışkısıyla atılan tenya yumurtası arakonakçı olan insan tarafından ağız yoluyla alınırsa, tenya yumurtalarından ince bağırsaklarda serbest kalan larvalar kan dolaşımına girerek değişik organlara giderler. Kalp, karaciğer, akciğer, beyin, böbrek, pankreas gibi organlara yerleşen larva, vücut tarafından bir kapsülle sınırlandırılarak burada ve hapsedilir ve kist hidatik adını alır.
KORUNMA: Bu tenyaya karşı ne insanlarda ne de hayvanlarda bir aşı geliştirilmemiştir. Parazitin kesin korunakçısı olan kedi –köpek gibi etçillere çiğ et vermemek ve avlanmalarına izin vermemek korunmada önemlidir. Kesilen hayvanların hastalıklı iç organları mutlaka imha edilmelidir. Evde beslenen ve parazit için konakçı olan kedi ve köpeklere düzenli olarak parazit sağaltımı uygulanmalıdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder